W dniach 08-12 lipca br. Warmińsko-Mazurska Izba Rolnicza zrealizowała operację pn. „Belgijskie
doświadczenia w tworzeniu partnerstw w rolnictwie i na obszarach wiejskich”.
Operacja zrealizowana została w ramach Schematu II Pomocy Technicznej, Planu Działania Krajowej
Sieci Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 Plan Operacyjny na lata 2018-2019.
W wyjeździe studyjnym wzięło udział 46 osób tj. rolnicy - przedstawiciele Warmińsko-Mazurskiej
Izby Rolniczej, doradcy z Warmińsko-Mazurskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego z siedzibą w
Olsztynie oraz Stowarzyszenia Doradców na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, jak i
przedstawiciele Lokalnej Grupy Działania Stowarzyszania „Południowa Warmia”, tj. przedstawicieli
partnerów dodatkowych operacji.
Celem wyjazdu było zdobycie wiedzy i wymiana doświadczeń w tematyce podejmowania współpracy i
realizacji przez rolników wspólnych projektów na rzecz rozwoju sektora rolnego na przykładzie
belgijskich praktyk w tym zakresie, rozszerzone o wiedzę na temat funkcjonowania zrzeszeń
ogólnoeuropejskich. Zakładany cel został osiągnięty poprzez spotkanie z przedstawicielami 3
organizacji będących formami współpracy rolników, producentów żywności i innych grup społecznych
w Belgii, a także wizytację 4 gospodarstw.
Podczas wyjazdu 9 lipca odbyło się spotkanie z przedstawicielami organizacji Boeren Bruxsel
Paysans, ukierunkowanej na rolnictwo zrównoważone na obszarze podmiejskim i miejskim Brukseli.
Misją projektu jest produkcja i przetwórstwo zdrowej żywności metodami ekologicznymi dla
konsumentów z Brukseli oraz eliminacja pośredników poprzez skrócenie łańcucha dostaw żywności,
ma też na celu uczynić stolicę przykładem rolnictwa miejskiego. Zrzesza ona producentów warzyw,
owoców, ziół oraz oferuje im doradztwo w zakresie metodyki i agrotechniki upraw, doboru
odpowiednich odmian oraz szeroko pojętej ekonomii produkcji i sprzedaży. W ramach tego projektu
grupa studyjna wizytowała dwa gospodarstwa. Pierwsze stanowiło pola doświadczalne
zagospodarowane w ramach Boeren Bruxsel Paysans przez 8 ogrodników, drugie założone przez
kolejnych 9 osób pod nazwą „Le Champ du Chaudron”. Stowarzyszeni ogrodnicy prowadzą działalność
edukacyjną z zakresu uprawy warzyw i gospodarowania zgodnie z zasadami premakultury. W obydwu
farmach produkuje się ekologiczne warzywa i owoce, sprzedawane bezpośrednio z pola, w formie
tzw. „koszyków” czyli gotowych zestawów warzyw i owoców oraz na targowisku. Tego dnia grupa
zapoznała się się z funkcjonowaniem Punktu Kontaktowego Europejskiej Sieci Rozwoju Obszarów
Wiejskich (ENRD) w Brukseli, która zapewnia szczegółową analizę polityki, programów i ważnych
tematów w dziedzinie rozwoju obszarów wiejskich. Sieć jest ośrodkiem wymiany informacji w
dziedzinie praktycznego funkcjonowania oraz sposobów usprawniania polityki, programów, projektów
i innych inicjatyw związanych z rozwojem obszarów wiejskich.
Realizując cel wyjazdu w dniu 10 lipca grupa spotkała się także organizacją działającą na
poziomie europejskim tj. COPA COGECA, zrzeszającą producentów rolnych poprzez krajowe
organizacje rolnicze, spółdzielnie, związki hodowców i producentów z poszczególnych krajów Unii
Europejskiej. COPA COGECA jest najważniejszą organizacją lobbingową zrzeszającą producentów i
organizacje rolnicze. Prowadzi ona rozmowy z europarlamentarzystami i przedstawia postulaty
dotyczące rolnictwa w Komisji Europejskiej. Tego samego dnia grupa studyjna wizytowała kolejne
ekologiczne gospodarstwo o nazwie „Le champ des possibles”, działające od 2016 roku. Warzywa i
owoce wyprodukowane w gospodarstwie sprzedawane są w formie tzw. koszyków opłacanych w rocznym
abonamencie, jednak w porównaniu z poprzednimi gospodarstwami w tym przypadku klienci osobiście
zbierają z plantacji zakupione warzywa i owoce. Gospodarstwo ma dodatkowo charakter edukacyjny,
ponieważ ludzie dowiadują się, że ekologiczne produkty nie muszą mieć idealnego wyglądu, o
skutkach zjawisk pogodowych m.in. suszy na produkcję rolniczą. Obszar gospodarstwa jest miejscem
spotkań lokalnej społeczności, organizowane są tam także pikniki rodzinne. Wizyta w
gospodarstwie była jednocześnie spotkaniem z przedstawicielem organizacji Liege Food and Land
Belt (CATL), w której jest ono zrzeszone. Organizacja ta powstała w 2013 roku i ma ona na celu
zmobilizowanie regionu Liège do działania na skracania łańcucha dostaw ekologicznej żywności
wysokiej jakości. Jej długoterminowym celem wybiegającym na 25 lat w przyszłość jest zwiększenie
udziału lokalnych i zdrowych produktów do 50 % lokalnego koszyka konsumpcyjnego.
11 lipca grupa wizytowała kolejne gospodarstwo rolne, w którym zlokalizowana jest serowarnia Le
Plateau du Gerny. Gospodarstwo serowarskie powstało dzięki inicjatywie dwu rolniczek Anne
Walhin-Lecaillé i Viviane Maillen-Evrard, które pozyskały fundusze z funduszu Leader na
uruchomienie serowarni. Tygodniowa produkcja to 120 kg sera, która powstaje z 1200 litrów mleka,
roczna ponad 6000 kg sera z około 60-70 tysięcy litrów mleka, pozyskiwanych z gospodarstw
położonych w pobliżu. Sprzedaż odbywa się bezpośrednio z gospodarstwa oraz w handlu obwoźnym.
Wizytowane gospodarstwo było przykładem dywersyfikacji dochodów poprzez sprzedaż bezpośrednią,
skracanie łańcucha dostaw oraz różnicowania w kierunku działalności nierolniczej tj.
przetwórstwa. Ostatniego dnia wizyty studyjnej grupa odwiedziła także ekologiczną spółdzielnię
rolniczą Agricovert, która skupia różnych producentów w regionie, których głównym celem jest
sprzedaż lokalnych produktów po uczciwej i opłacalnej cenie. Spółdzielnię w 2010 roku założyło 4
producentów rolnych, którzy przygotowywali wspólnie 40 koszyków zawierających produkty
wytworzone w ich gospodarstwach. Obecnie spółdzielnia skupia 35 producentów i obsługuje 900
osób. Od 2015 roku powstał sklep stacjonarny. W ramach spółdzielni sprzedaż produktów i płodów
rolnych odbywa się poprzez zamówienia internetowe tzw. koszyków. Jest to przykład zrzeszenia
rolników, wykorzystujących współpracę do skrócenia łańcucha dystrybucji wytwarzanych w swoich
gospodarstwach płodów rolnych i wytworzonych w nich produktów żywnościowych.
Jeśli są Państwo zainteresowani zgłębieniem wiedzy na temat belgijskich doświadczeń zapraszamy
do zapoznania się z materiałem informacyjnym z wyjazdu opracowanym przez partnerów dodatkowych
operacji (link poniżej) lub też do kontaktu w tej sprawie z naszym biurem.
Materiały warte zobaczenia:
1. Materiał
informacyjny nt. wyjazdu studyjnego
2.
Zdjęcia z wyjazdu